Vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp trong công tác bầu cử đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân

Việc bầu cử đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp luôn được xem là sự kiện chính trị trọng đại, là ngày hội để người dân thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân của mình. Trong suốt tiến trình diễn ra, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (MTTQ) giữ một vai trò trụ cột, xuyên suốt đảm bảo tính dân chủ, công bằng, là “cầu nối” vững chắc giữa Đảng, Nhà nước và Nhân dân.

Theo Nghị quyết số: 199/2025/QH15 về rút ngắn nhiệm kỳ Quốc hội khoá XV và Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026 (được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XV, kỳ họp thứ 9 thông qua ngày 21/5/2025), Ngày bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031 là Chủ nhật, ngày 15 tháng 3 năm 2025.

Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Vĩnh Long tổ chức Hội nghị hiệp thương lần thứ nhất 

để thỏa thuận về cơ cấu, thành phần, số lượng người ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XVI 

và đại biểu HĐND tỉnh nhiệm kỳ 2026 - 2031 (ngày 05/12/2025)

Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Vĩnh Long thành lập Ban Chỉ đạo công tác bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031, do Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh làm Trưởng Ban Chỉ đạo của MTTQ Việt Nam tỉnh, thành lập Tổ giúp việc cho Ban Chỉ đạo, đồng thời cử cán bộ, công chức tham gia các Tiểu ban và Tổ giúp việc các Tiểu ban Ủy ban bầu cử tỉnh và xây dựng các văn bản liên quan đến công tác bầu cử.

Trong Hội nghị hiệp thương: Ban Thường trực Ủy ban MTTQ các cấp là cơ quan chủ trì tổ chức các hội nghị hiệp thương (lần thứ 1, 2, 3) để lựa chọn, giới thiệu người ứng cử thực sự dân chủ, khách quan, đúng luật, bảo đảm đúng tiêu chuẩn, cơ cấu, thành phần, số lượng, chất lượng người được giới thiệu. Đây là quá trình lấy ý kiến dân chủ, công khai từ các tổ chức thành viên, đảm bảo cơ cấu hợp lý (phụ nữ, dân tộc thiểu số, tôn giáo, người ngoài Đảng...) và chất lượng cao của các ứng cử viên. Trong thẩm định hồ sơ và tiêu chuẩn, MTTQ Việt Nam các cấp chịu trách nhiệm xem xét, đánh giá tiêu chuẩn, điều kiện của những người được giới thiệu, đảm bảo họ đúng quy định của pháp luật và được Nhân dân tín nhiệm.

Vai trò nổi bật và có ý nghĩa quyết định nhất của MTTQ Việt Nam các cấp là ở khâu hiệp thương, giới thiệu người ứng cử. Căn cứ Nghị quyết liên tịch số 102/2025 /2025/NQLT-UBTVQH15-CP-ĐCTUB TWMTTQVN, ngày 26/9/2025 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ và Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam hướng dẫn quy trình hiệp thương, giới thiệu người ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XVI, đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031. Thực hiện quy trình Hội nghị hiệp thương, giới thiệu người ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu Hội đồng nhân dân tỉnh nhiệm kỳ 2026 - 2031, thời gian từ ngày 01/12/2025 đến ngày 10/12/2025, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp trong tỉnh hoàn thành đúng Luật định. 

Qua đó, ngày 05/12/2025, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Vĩnh Long tổ chức Hội nghị hiệp thương lần thứ nhất để thỏa thuận về cơ cấu, thành phần, số lượng người ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031. Theo phân bổ, số lượng đại biểu Quốc hội được bầu tại tỉnh Vĩnh Long là 18 đại biểu và dự kiến về thành phần, cơ cấu, số lượng người được giới thiệu ứng cử đại biểu HĐND tỉnh nhiệm kỳ 2026 - 2031 của tổ chức chính trị, HĐND (chuyên trách), cơ quan Nhà nước cấp tỉnh, Ủy ban MTTQ Việt Nam, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội, tổ chức kinh tế, nhà khoa học, tri thức, các đơn vị hành chính cấp xã, tôn giáo và dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh. Qua hội nghị, các đại biểu tham dự hội nghị đã thảo luận và thống nhất biểu quyết bằng hình thức giơ tay, kết quả 100% đại biểu đã thống nhất về số lượng, cơ cấu thành phần đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu HĐND tỉnh nhiệm kỳ 2026 - 2031.

Về Hội nghị tiếp xúc cử tri, MTTQ Việt Nam các cấp là cơ quan tổ chức các hội nghị để người ứng cử tiếp xúc cử tri tại địa phương: Là cầu nối để trình bày Chương trình hành động, đây là cơ hội để các ứng cử viên trình bày Chương trình hành động của mình, thể hiện tâm huyết và cam kết với cử tri. Tạo diễn đàn chất vấn và đối thoại, quan trọng hơn, MTTQ Việt Nam các cấp đảm bảo hội nghị là một diễn đàn dân chủ để cử tri trực tiếp chất vấn, kiến nghị và bày tỏ ý kiến đối với người ứng cử, giúp cử tri có cơ sở để lựa chọn chính xác.

Căn cứ Thông tri số 04/TT-MTTW-BTT ngày 04/11/2025 của Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam hướng dẫn Ủy ban MTTQ Việt Nam  kiểm tra, giám sát công tác bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031: Với vai trò là tổ chức đại diện cho Nhân dân, MTTQ Việt Nam các cấp thực hiện quyền giám sát toàn bộ quá trình bầu cử. Giám sát từ khâu lập danh sách cử tri, bố trí khu vực bỏ phiếu, quy trình bỏ phiếu đến việc kiểm phiếu, nhằm đảm bảo cuộc bầu cử diễn ra công khai, minh bạch, đúng luật định. Đồng thời phối hợp với các cơ quan chức năng để tiếp nhận và giải quyết kịp thời các khiếu nại, tố cáo liên quan đến người ứng cử và công tác bầu cử, góp phần giữ vững ổn định chính trị và trật tự an toàn xã hội trong suốt quá trình diễn ra bầu cử.

Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp đóng vai trò then chốt trong việc tuyên truyền sâu rộng tới cán bộ, đoàn viên, hội viên và các tầng lớp nhân dân về mục đích, ý nghĩa, tầm quan trọng của cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031, nhằm tạo sự thống nhất về nhận thức, tư tưởng chính trị và hành động trong Đảng, sự đồng thuận trong xã hội để tổ chức thành công cuộc bầu cử với kết quả cao, bảo đảm dân chủ, bình đẳng, đúng pháp luật, an toàn, tiết kiệm và thực sự là ngày hội của toàn dân; góp phần củng cố niềm tin của Nhân dân với Đảng, Nhà nước và sự nghiệp đổi mới đất nước; vận động Nhân dân đi bầu cử đúng ngày, đủ số lượng và sáng suốt lựa chọn được những đại biểu có đức, có tài, xứng đáng đại diện cho ý chí và nguyện vọng của mình.

Vai trò của MTTQ Việt Nam các cấp không chỉ dừng lại ở các bước xây dựng, cụ thể hóa các văn bản liên quan mà đã trở thành trung tâm của quá trình dân chủ. Thông qua các hoạt động hiệp thương, giới thiệu và giám sát, MTTQ Việt Nam các cấp trong tỉnh đã và đang góp phần quan trọng vào việc xây dựng một Quốc hội và Hội đồng nhân dân thực sự là cơ quan đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền lợi chính đáng của Nhân dân./.